کتاب مقدمه ای بر زیست سازگاری بیومواد تالیف دکتر هانیه نوجه دهیان و مهندس فرناز قربانی، یک منبع علمی ارزشمند برای دانشجویان و پژوهشگران رشته های مهندسی پزشکی، مهندسی مواد، و علوم زیستی است. این کتاب با هدف ارائه مفاهیم پایه و اصول کلیدی در زمینه برهمکنش مواد با سیستم های بیولوژیک تدوین شده است.
امروزه با پیشرفت علم و فناوری، استفاده از بیومواد یا مواد زیستی در کاربردهای پزشکی مانند ایمپلنت ها، پروتزها، سیستم های دارورسانی و مهندسی بافت به شدت رو به افزایش است. موفقیت هر وسیله پزشکی که در تماس با بدن موجود زنده قرار می گیرد، به طور مستقیم به زیست سازگاری آن وابسته است. زیست سازگاری به معنای توانایی یک ماده برای انجام عملکرد مطلوب خود در یک محیط بیولوژیک، بدون ایجاد پاسخ نامطلوب موضعی یا سیستمیک در میزبان است.
این کتاب در فصول مختلف خود به صورت نظام مند به تشریح این مفهوم پیچیده می پردازد. در ابتدا، خواننده با تعاریف و دسته بندی های مختلف بیومواد آشنا می شود و سپس به قلب موضوع یعنی برهمکنش های سطح مشترک ماده و بافت بیولوژیک وارد می شود. این برهمکنش ها شامل جذب پروتئین، پاسخ سلولی، و واکنش های سیستم ایمنی بدن است که تعیین کننده سرنوشت نهایی یک ایمپلنت در بدن می باشند.
یکی از نقاط قوت اصلی کتاب، تمرکز بر استانداردهای بین المللی و روش های آزمون استاندارد برای ارزیابی زیست سازگاری است. به طور خاص، مجموعه استانداردهای ISO 10993 که به عنوان راهنمای اصلی در این حوزه شناخته می شود، به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. مباحثی مانند آزمون های سمیت سلولی (Cytotoxicity)، حساسیت زایی (Sensitization)، سمیت سیستمیک (Systemic toxicity) و ژنوتوکسیسیتی (Genotoxicity) با جزئیات کامل شرح داده شده اند تا دانشجویان و محققان دیدی عملی و کاربردی نسبت به فرآیندهای ارزیابی پیش بالینی پیدا کنند.
با توجه به زبان ساده و ساختار منسجم، این اثر می تواند به عنوان یک کتاب درسی برای دروس مرتبط با بیومواد و زیست سازگاری در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، برای مهندسان و متخصصانی که در صنعت تجهیزات پزشکی فعالیت می کنند، یک مرجع سریع و قابل اعتماد جهت درک الزامات قانونی و علمی مرتبط با تایید محصولات پزشکی خواهد بود.