کتاب نظریه ها، مدل ها و روش های آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، تالیف ارزشمند دکتر محسن صفاری، دکتر داوود شجاعی زاده و همکاران، به عنوان یکی از اصلی ترین و جامع ترین منابع در حوزه تخصصی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت شناخته می شود. این اثر با هدف ارائه یک چارچوب علمی و یکپارچه برای درک عمیق و به کارگیری مفاهیم کلیدی این رشته، برای طیف گسترده ای از مخاطبان از جمله دانشجویان، پژوهشگران و متخصصان علوم بهداشتی و پزشکی طراحی و تدوین شده است.
محتوای کتاب با ساختاری منطقی و فصل بندی دقیق، خواننده را به صورت گام به گام با مبانی نظری و عملیاتی آموزش بهداشت آشنا می کند. در فصول ابتدایی، به تعاریف و مفاهیم بنیادین مانند بهداشت، سلامت، تفاوت های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت پرداخته می شود. در ادامه، کتاب به صورت تخصصی وارد حوزه نظریه ها و مدل های تغییر رفتار در سطوح مختلف می شود که نقطه قوت اصلی کتاب محسوب می گردد. این بخش به تفصیل مدل های سطح فردی (مانند مدل باور بهداشتی HBM و نظریه رفتار برنامه ریزی شده)، مدل های سطح بین فردی (مانند نظریه شناختی اجتماعی) و مدل های سطح جامعه (مانند مدل انتشار نوآوری) را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
یکی از ویژگی های برجسته این کتاب، تاکید ویژه بر جنبه های کاربردی نظریه ها در عمل است. نویسندگان محترم صرفا به بیان تئوری های خشک اکتفا نکرده و با ارائه مثال های واقعی و مطالعات موردی، به خواننده می آموزند که چگونه می توان از این مدل ها در فرآیندهای نیازسنجی، طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه های مداخله ای بهداشتی به طور موثر بهره برد.
علاوه بر این، در بخش های پایانی کتاب به روش ها و فنون آموزش بهداشت و مهارت های ارتباطی پرداخته می شود. مباحثی نظیر روش های آموزش چهره به چهره، گروهی و جمعی، کاربرد رسانه های جمعی در کمپین های بهداشتی و اصول برقراری ارتباط موثر با گروه های هدف، از جمله سرفصل های کلیدی این بخش به شمار می روند. به دلیل پوشش جامع مطالب، زبان علمی اما روان و ساختار منسجم، این کتاب به عنوان یکی از منابع اصلی آزمون های کارشناسی ارشد و دکتری رشته آموزش بهداشت و ارتقای سلامت در دانشگاه های علوم پزشکی کشور معرفی شده است.